فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول-نقش صنايع در رويكردهاي زيست محيطي
1-1- تاريخچه فعاليت صنعتي درايران………………………………………………………………………………………………….13
2-1- توسعه صنعتي و محيط زيست ……………………………………………………………………………………………………15
3-1- نماي عمومي فرايند توليد در واحدهاي صنعتي ………………………………………………………………………………15
4-1- روشهاي جلوگيري از آلودگي ……………………………………………………………………………………………………….16
5-1- وضعيت صنايع كشور از ديدگاه نوع صنعت و تعداد كاركنان……………………………………………………………..22
6-1- فعاليت هاي زيست محيطي بخش صنعت و معدن ………………………………………………………………………..22
1-6-1- ساختارهاي حمايتي و هدايتي………………………………………………………………………………………………….22
1-1-6-1- اقدامات زيست محيطي در سطح ستادي ……………………………………………………………………………….23
2-1-6-1- اقدامات زيست محيطي در شهرك هاي صنعتي………………………………………………………………………23
3-1-6-1- اقدامات زيست محيطي طرح تحقيقات صنعتي – اموزشي اطلاع رساني وزارت صنايع ومعادن………..24
2-6-1- فعاليت هاي مهندسي مبتني بر كنترل آلودگي …………………………………………………………………………25
3-6-1- فعاليهاي مبتني بر پايش و پيشگيري از آلودگي ………………………………………………………………………..25
1-3-6-1- ارزيابي اثرات توسعه ……………………………………………………………………………………………………..27
2-3-6-1- سيستم مديريت زيست محيطي ………………………………………………………………………………………28
3-3-6-1- بهره وري سبز ……………………………………………………………………………………………………………….29
4-3-6-1- توليد پاكتر ……………………………………………………………………………………………………………………29
5-3-6-1- بازيافت مواد ………………………………………………………………………………………………………………30
6-3-6-1- مميزي محيط زيست ……………………………………………………………………………………………………..30
4-6-1- فعاليتهاي مبتني بر توليد محصولات سازگار با محيط زيست ………………………………………………………..30
1-4- 6-1- زمينه سازي جهت كنترل آلودگي خودروهاي توليد داخل ……………………………………………………………31
.
2-4-6-1- حذف و جايگزيني مواد مخرب لايه ازن …………………………………………………………………………………32
فصل دوم – راهبردهاي زيست محيطي در صنعت ……………………………………………….33
1-2- ناديده گرفتن مشكل ……………………………………………………………………………………………………………..34
2-2- رقيق كردن…………………………………………………………………………………………………………………………..34
3-2- كنترل آلودگي در انتهاي خط …………………………………………………………………………………………………….34
4-2- پيشگيري از آلودگي ………………………………………………………………………………………………………………38
5-2- شيوه هاي اصلي راهبرد توليد پاكتر …………………………………………………………………………………………….39
6-2- ويژگي هاي رويكرد توليد پاكتر ………………………………………………………………………………………………….40
1-6-2-تنوع و گستردگي ………………………………………………………………………………………………………………..40
2-6-2- حفاظت محيط زيست …………………………………………………………………………………………………………41
3-6-2- سادگي …………………………………………………………………………………………………………………………..41
4-6-2- خلاقيت و نوآوري ……………………………………………………………………………………………………………..42
5-6-2- مقبوليت ……………………………………………………………………………………………………………………….42
6-6-2- بازدهي اقتصادي ……………………………………………………………………………………………………………..43
7-2- مقايسه رويكرد كنترل آلودگي در انتهاي خط و توليد پاكتر ………………………………………………………………44
8-2- توليد پاكتر و توسعه پايدار ……………………………………………………………………………………………………47
9-2- دلايل سرمايه گذاري در توليد پاكتر …………………………………………………………………………………………..48
10-2- سياست ها و اهرم هاي مورد استفاده براي هدايت صنايع به سمت توليد پاكتر …………………………………49
11-2- موانع و مشكلات اجرايي نمودن استراتژي هاي توليد پاكتر …………………………………………………………….50
1-11-2- موانع ناشي از فقدان درك صحيح …………………………………………………………………………………………..50
2-11-2- موانع ساختاري ………………………………………………………………………………………………………………..50
3-11-2- موانع مربوط به كمبو الاعات ……………………………………………………………………………………………..50
4-11-2- موانع فني …………………………………………………………………………………………………………………….50
5-11-2- موانع اقتصادي ……………………………………………………………………………………………………………….50
فصل سوم –نگاهي اجمالي به محيط زيست …………………………………………………………51
تاريخچه سازمان حفاظت محيط زيست ………………………………………………………………………………………………52
هدف…………………………………………………………………………………………………………………………………………53
وظايف اساسي سازمان …………………………………………………………………………………………………………………55
تشكيلات سازمان ………………………………………………………………………………………………………………………..55
1-3- دفاتر مستقل………………………………………………………………………………………………………………………55
1-1-3- دفتر حوزه رياست و دبيرخانه شورايعالي محيط زيست …………………………………………………………………55
2-1-3- اداره كل روابط عمومي و امور بين الملل……………………………………………………………………………….55
3-1-3- اداره كل نظارت و بررسي …………………………………………………………………………………………………..56
4-1-3-حراست ………………………………………………………………………………………………………………………..56
5-1-3- ادارات كل استان ها………………………………………………………………………………………………………..56
2-3- معاونت آموزش و پرورش و برنامه ريزي …………………………………………………………………………………56
3-3- دفتر آموزش زيست محيطي ……………………………………………………………………………………………….56
4-3- دفتر طرح و برنامه و اطلاع رساني ………………………………………………………………………………………….57
5-3- دفتر مشاركت هاي مردمي …………………………………………………………………………………………………57
6-3- معاونت محيط زيست انساني………………………………………………………………………………………………57
1-6-3- دفتر ارزيابي زيست محيطي ……………………………………………………………………………………………….59
2-6-3- دفتر بررسي آلودگي هوا ……………………………………………………………………………………………………59
.
3-6-3- دفتر بررسي آلودگي آب و خاك ………………………………………………………………………………………….59
4-6-3- دفتر امور آزمايشگاه ها ………………………………………………………………………………………………….59
..
7-3- معاونت محيط زيست طبيعي و تنوع زيستي …………………………………………………………………………..59
1-7-3- دفتر زيستگاه ها و امور مناطق …………………………………………………………………………………………..61
2-7-3- دفتر امور حيات وحش و آبزيان………………………………………………………………………………………….62
3-7-3- دفتر موزه تاريخ طبيعي ………………………………………………………………………………………………….64
4-7-3- دفتر محيط زيست دريايي ……………………………………………………………………………………………….64
5-7-3-معاونت پشتيباني و امور مجلس………………………………………………………………………………………..64
فصل چهارم-دستورالعمل اجرايي عملي توليد پاكتر ……………………………………………….66
1-4- فاز اول –برنامه ريزي و سازماندهي …………………………………………………………………………………………..67
..
1-1-4- كسب توافق مديريت واحد …………………………………………………………………………………………………67
2-1-4- تشكيل تيم پروژه …………………………………………………………………………………………………………….68
3-1-4- توسعه سياست ها ، اقدامات و اهداف زيست محيطي …………………………………………………………….69
4-1-4- برنامه ريزي و ارزيابي توليد پاكتر ………………………………………………………………………………………….69
2-4- فاز دوم – پيش ارزيابي ………………………………………………………………………………………………………….69
1-2-4- توصيف شركت و نمودارهاي جرياني ……………………………………………………………………………………..70
2-2-4- بازرسي عيني و دقيق …………………………………………………………………………………………………………71
3-2-4- انتخاب نقاط تمركز …………………………………………………………………………………………………………72
3-4- فاز سوم – ارزيابي………………………………………………………………………………………………………………72
1-3-4- جمع آوري اطلاعات كمي …………………………………………………………………………………………………73
2-3-4- موازنه مواد………………………………………………………………………………………………………………….74
3-3-4- شناسايي گزينه هاي توليد پاكتر ………………………………………………………………………………………74
4-3-4- ثبت و مرتب سازي گزينه ها …………………………………………………………………………………………..75
4-4- فاز چهارم – بررسي و مطالعات امكان سنجي …………………………………………………………………………..76
1-4-4- امكان سنجي اوليه ………………………………………………………………………………………………………….76
2-4-4- امكان سنجي فني …………………………………………………………………………………………………………77
3-4-4- امكان سنجي اقتصادي ……………………………………………………………………………………………………78
4-4—4- امكان سنجي زيست محيطي …………………………………………………………………………………………..78
5-4-4- ملاحظات مراحل ارزيابي ………………………………………………………………………………………………….80
6-4-4- انتخاب گزينه ها براي اجراي نهايي ………………………………………………………………………………………80
5-4- فاز پنجم – اجرا و استمرار ……………………………………………………………………………………………………..80
1-5-4-آماده سازي يك برنامه اجرايي……………………………………………………………………………………………..80
2-5-4- اجراي گزينه هاي منتخب ………………………………………………………………………………………………….80
.
فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………………………….81