فهرست مطالب :
مقدمه: 4
بخش اول : احکام کلی شرائط ضمن عقد 5
1 – واژه شرط: 5
2 – واژه ازدواج 6
3 – واژه عقد 6
تعریف شرط و اقسام آن: 6
انواع شرط: 6
شروط فاسده: 7
آثار شروط فاسد غیر مفسده: 8
دوم: شروطی که باطل و مبطل عقد است . 10
بخش دوم : شرایط ضمن عقد نکاح باید: 13
بخش سوم : نظرات فقهی در شرط عدم ازدواج مجدد در ضمن عقد نکاح : 17
1 – فقهایی که شرط مزبور را باطل می دانند 18
الف) استدلال: 18
1/الف ) دلائل فقهای اهل سنّت: 18
2/الف) دلائل فقهای امامیه 18
ب) نظرات: 19
1/ب) فقهای شیعه (امامیه) 19
2/ب) نظرات فقهای سنّی (عامه) 21
بخش چهارم: مستندات قائلین به بطلان شرط عدم ازدواج مجدّد 24
الف : مستنداتی که اهل سنّت اقامه کرده اند: 24
ب: مستنداتی که فقهای امامیّه اقامه کرده اند: 29
مخالف کتاب نبودن التزام به شرط یا ملتزم یا هر دو: 35
1. نظر شیخ انصاری رحمه الله : 36
2. نظر مرحوم سید میرفتاح شهیدی: 36
3. نظر مرحوم نراقی: 36
و. نظر محقق نائینی رحمه الله 38
اما در احکام تکلیفی: 39
ح. نظر استاد سبحانی (مدظله) 42
در احکام وضعی: 44
نتیجه دیدگاه های فقهی در این شرط 56
بخش پنجم: ضمانت اجرائی شرط فعل در ضمن عقد نکاح: 59
الف – وکالت زن در طلاق 60
ب – تفویض طلاق به زوجه 66
1/ب – فرق بین تفویض و توکیل 66
2/ ب – تفویض در فقه عامه. 67
جمهور فقهای عامه برای صحت تفویض به دلایل زیر استناد کرده اند: 68
ج – تفویض در فقه امامیه و قانون مدنی 70
قانون مدنی: 74
نتیجه و مقایسه 74
نتیجه بحث : 76
بخش ششم: اثر وضعی و حقوقی مخالفت مشروط علیه ( زوج): 76
الف) نظرات فقهی در اثر وضعی مخالفت مشروط علیه : 80
ب) تحلیل حقوقی اثر وضعی و حقوقی مخالفت مشروط علیه 82
بخش هفتم: نتیجه گیری 83
منابع : 84
مقدمه:
آزادی اراده به افراد اجازه می دهد که بتوانند هر تعهدی را بنمایند خواه مستقلاً باشد، خواه به صورت شرط ضمن عقد دیگری قرار گیرد . آزادی اراده در اموال و حقوق مالی کمتر دچار محدودیت شده است ولی در احوال شخصیه محدودیت بیشتری را دارا است زیرا جامعه غیر از مجموع افراد وجود مستقل طبیعی ندارد و حیات و بقاء جامعه منوط است که احوال شخصیه افرادآن تابع نظم خاصی قرار گیرد و نتواند دستخوش آزادی اراده قرار گیرد . مخصوصاً در امور خانواده که سلول های زنده کوچکی هستند که در اثر توالد وتناسل بقاء جامعه تنظیم می شود بدین جهت است که نکاح بین عقود دیگر وضعیت خاص حقوقی را پیدا نموده است و جنبه اجتماعی آن بر جنبه فردی آن برتری داده شده است لذا زوجین نمی توانند به اراده خود اقاله نمایند.
شروط در ضمن عقد نکاح از مباحث مورد ابتلاء و دارای فوائد حقوقی است که درمواد 232 الی 246 قانون مدنی به آن پرداخته اند