فهرست مطالب :
مقدمه :
فرآیند برنامهریزی و
سیاستهای طرح
2-1 تعیین استراتژی و اهداف کلان پروژه :
4-1 روشهای پژوهش و تفسیر مشکل :
بررسی نیازهای قشر
استفاده گر
1-1-2 تعیین هویت و موقعیت استفاده گر
5-1-2- تعیین قدرت اقتصادی
بررسی نیازها در تولید و
محصول
1-2-2- تاریخچه محصول
3-2-2 روش ساخت و امکانات تکنولوژی
پیشینه ساخت
تعریف هندسی کنید
1. گوشه سازی = گوشه بندی
فیلپوش
ترمبه پتکانه
طاق بندی یا طاق بست
کاربندی یا کاربست
دو پوسته کاملاً به هم پیوسته
گنبدهای دو پوسته میان تهی
گنبدهای دو پوسته کاملاً از هم گسسته یا گسیخته
آهیانه
انواع پوسته های آهیانه
1- پوسته خاکی
2- پوشش چیله- چیلو – سیلو
3- پوشش بستو (بستو – کوزه)
4- پوشش سبوئی
طرز چیدن مصالح گنبد
طرز ساختن گنبد
طرز ساختن گنبدهای ترکین
3-2-2- روشهای ساخت
تعریف کامپوزیت و مختصری در مورد آن
تعریف کامپوزیت
تقسیم بندی مواد کامپوزیت:
نقاط قوت کامپوزیتها:
مهمترین موارد کاربرد کامپوزیت
مصرف سرانه مواد کامپوزیتی در کشور
روشهای تولید کامپوزیت:
1- روش لایه گذاری دستی
2- روش قالب گیری فشاری
3- روش دستگاه خلاء (وکیوم)
4-2-2- مواد مصرفی
آشنایی با برخی از مهمترین الیاف و کامپوزیت ها:
الیاف کربن
الیاف آرامید
کامپوزیت FRP
5-2-2- تعمیر و نگهداری
1- تعمیر و تقویت خارجی سازه ها:
2- ساخت سازه های تمام کامپوزیت:
3- تعمیر و تقویت داخلی سازه ها:
بررسی عوامل و نیازهای
محیط زیست
1-3-2- بررسی شرایط اقلیمی محیط
3-3-2- بررسی شرایط فرهنگی
فضا:
شکل:
نور
رنگ:
بررسی عوامل و نیازهای
حاکم بر بازار
4-1-2 تعیین نیازهای ارگونومیکی
1. نیازهای ارگونومیکی نمازگزاران :
2. نیازهای ارگونومیکی کارگران و نصابان گنبد :
مقدمه :
در طول تاریخ – تمدنهای سنتی به چادر، مقبره و محراب به عنوان سمبومی از عالم کائنات مینگریستند ایده «خانه کیهانی» از ارتباط دادن ساختمانها با آسمانها توسعه یافت. از آنجا که شکل کرومی معنایی ژرف برای انسان سنتی داشت. طبیعی بود که این معنارا ازشکل مشابه دیگری منتقل کند. اصطلاحات «چادر کیهانی» «چتر الهی» «بیضعه کیهانی» و «جام آسمانی» نشانگر عقاید سنتی و معانی باطنی درباره گنبد هستند.
در فرهنگ اسلامی گنبد دارای تجلی زندهای از جهان شناسی اسلامی است. به وسیله معانی سمبرلیکی مفاهیم مرکز، دایره و کره نهفته در گنبد به تمامیت به واقعیت میپیوندند. یک ارتباط اساسی در این مورد که تأکید زیادی روی آن است. ایده روح میباشد که همزمان همه موجودات را فرا میگیرد، همان گونه که گنبد فضای محدود به خود را در بردارد و طاق آسمان که همه آفرینش را احاطه میکند. عبور این «روح» از نوک گنبد سمبول و حرکت است. این عبور را میتوان به طرف پایین و دارای انبساط به سمت کثرت یا به طرف بالا و دارای انقباض به سمت وحدت دانست.
گنبد یک شکل از صورت زنده است. ایدهای است که در امکانات مادی تجلی میکند. در پیشینه صحرانشینی، گنبد شبیه به ساختمانهای گنبدی است که از اسکلتها گرد چوبی ساخته میشدند و روی آنها با پارچه یا پوست پوشیده میشد. پس از گسترش گنبدهای چربی به توسط انسانهای شهرنشین – معماری آجر و سنگ به عنوان ادامه آن آغاز شد و شکلهای قابل احترامی با مواد و مصالح دائمی و سنگین ساخته شد. مهارت و استادی معماران باعث سبکتر شدن وزن گنبد شد. زیرا معیار بارز زیبایی در گنبد همان سبکی آشکار آنها بود، چه از نظر مواد سازنده آن و چه از نظر دیدگاه چشم. زیرا تقلید «سنگین» تنها هنگامی کامل میشود که با سبکی از لی «چادر کیهانی» که از آن منشأ میگیرد، همساز شود.
الگوها و رنگها، هم داخلی و هم خارجی میتواند در این سبکی نقشی داشته باشند. چرخهای کیهانی یا مندلها، مانند شکوفههای ایجاد شده به توسط هندسه دایره روی سطوح گنبدی نمایان میشود. رنگها، ملایم و آرام – تصور عقل را ایجاد کرده و به شور و هیجان نفس اشارت دارند. این رنگهای سفید، سبز، آبی – فیروزهای. طلایی یا حاصل آجر کاری و گچبری یا ترکیبی از آنها هستند. گنبد در همه تجلیاتش محل «عرش الهی» پذیرای عقل و آزاد از زمان در شکل است.
پیامبر اکرم (ص) در معراج خود، گنبد بسیار بزرگی از مروارید مفید را تشریع میکنند که روی چهار ستون کناری قرار داشت و روی آنها چهار قسمت «بسم الله الرحمن الرحیم » نوشته شده بود و از آن چهار چشمه آب، شیر، عسل و شراب جاری بود. این تمثیل مدل روحانی هر بنای گنبدی را توضیح میدهد. مروارید سفید سمبل «الروح» است که گنبد آن همه خلقت را احاطه میکند. روح کلی که قبل از دیگر مخلوقات خلق شده است. عرش الهی نیز که همه چیز در برمیگیرد (العرش المحیط) سمبول عرش، فضای نامرئی فراسوی آسمان پرستاره است. از دیدگاه جسمانی، که برای انسان طبیعی است ستارگان در کرههای متحدالمرکز حول زمین حرکت میکنند و به وسیله فضای بی انتها احاطه شدهاند و خود این فضا به توسط روح کلی که به عنوان «محل» متافیزیکی ادراک و معرفت در نظر گرفته میشود، در بر گرفته میشود.
مقطع یک گنبد شبیه به تیر (نیزه) و کمان «محمد» (ص) (کلمه) تیر «حقیقت محمدی» (روح) و نشانه و هدف آن «روح کلی» (الروح) است. پرواز این تیر روحانی پرواز و خروج از تاریکی به سوی «نور مطلق» میباشد. گنبد نشانه خدا شدن «کلمه» انسان است.
(مهرداد محمد حجازی – 1379)
فهرست منابع و مأخذ:
1- محمدحجازی، مهرداد – سمبولیسم درمعماری مسجد – مجموعه مقالات دومین همایش بین المللی معماری مسجد – افق آینده – دانشگاه هنر – مهر 1379.
2- فروتن منوچهر ، روش ساخت گنبد،سایت اینترنتی www.gonbad.com ، 1385.
3- مداح، محمدمهدی، کامپوزیتهای و برخی کاربردهای آن 1asphost.com/sarmad1383/composite.pps ، 1385.
4- خادم، حسن، کامپوزیتها، سایت اینترنتی www.sazehmorakab.com ، 1385.
5- حاج سقطی، اصغر – ویژگیهای تأسیسات مکانیکی مساجد در اقلیمهای مختلف ایران از پروژه تحقیقاتی تدوین ضوابط طراحی مساجد – مجموعه مقالات دومین همایش بین المللی ، معماری مساجد – افق آینده ، دانشگاه هنر مهر 1379.
6- رسولی، هوشنگ – تاریخچه و شیوه های معماری در ایران – نشر پشوتن ، 1386.
7- آیت ا… زاده شیرازی، باقر – معماری اسلامی – نشر روزنه – 1383.
8- جمشید کاشانی – غیاث الدین – رساله طاق و ازج – نشر پرورش ؛ 1366.
9- تقی زاده- محمد – نقش مسجد در احراز هویت اسلامی شهر – مجموعه مقالات دومین…
10- پیرنیا ، محمد کریم- آشنایی با معماری اسلامی ایران – دانشگاه علم و صنعت ایران ، 1374.