بررسی معضلات اجتماعی و علل و عوامل سرقت در شهر شیراز

چكيده :

اين تحقيق كه بعنوان پروژه تخصصي و تحقيق جهت ارائه به دانشگاه پيام نور شيرازتهيه گرديده به بررسي مسأله سرقت در ابعاد مختلف مي‌پردازد در تبيين ماهيت و علل سرقت نظر گاههايي متفاوت طرح شده است و اين نشان دهنده عوامل متعدد در وقوع سرقت مي‌باشد.

بايد ديد از چه عوامل و علل اجتماعي و اقتصادي، و يا حالات هيجاني و نقص بيماريهاي رواني كه آنها نيز ممكن است زائيده شرائط اقتصادي و اجتماعي باشند، ناشي مي‌گردمد و يا بر اثر شرائط خاصي پديد مي‌آيند يا بر اثر تكرار، تثبيت شده‌اند سرقت يك نوع رفتار خاص نيست بلكه گسترده‌اي از رفتارهاي متعدد است.

در بوجود آمدن آن يك علت وجود ندارد، بطور كلي عوامل مختلفي از جمله خانواده، فقر، مادي فرهنگي، اجتماعي، بيكاري، مهاجرت، رشد جمعيت و غيره در آن تأثير گذار است پس چندين عامل به هم گره خورده موجب بروز سرقت مي‌شود گاهي عوامل مختلف مي‌توانند نوعي رفتار را باعث شوند و گاهي نيز انواع مختلفي از  رفتارها مي‌توانند از عوامل مشابهي ناشي گردند.

مسأله سرقت از طرفي نتيجه تناقص شرائط، آگاهي اخلاقي و از طرف ديگر نتيجه تناقص استانداردهاي زندگي و الگوهاي افراد، عملكرد و عضويت اجتماعي است از اين رو يكي از عميق ترين مسائل قرن حاضر موضوع سرقت است. و بايستي با ارائه روشهاي مناسب در جهت پيشگيري با آن مقابله كرد.

سرقت، از جمله جرايمي است كه امنيت جامعه را به مخاطره مي‌اندازد و بسته به نوع آن از حساسيتهاي ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد، در جوامع متمدن كنوني سرقت و شيوه‌هاي آن متحول گرديده و انواع جديدي از سرقت نيز پديدار شده است. اين تحقيق كه جهت بررسي علل و عوامل موثر بر سرقت به منظور ارائه راهكارهاي مناسب جهت پيشگيري و مبارزه با سرقت در استان فارس به عمل آمده است، سعي دارد عواملي كه موجب بروز سرقت در استان بويژه در شهر شيراز مي‌گردد را بررسي نمايد.

با توجه به اين تحقيق نتايج ذيل حاصل گرديده است :
1-    از كل سارقين 4/41 درصد، اعتياد را علت اصلي اقدام به سرقت خود بيان نموده‌اند.
2-    8/55 درصد از سارقين، بومي شهر شيراز بودند.

3-    از كل سارقين 7/30 درصد سرقت منزل و 7/30 درصد سرقت مغازه انجام داده بودند.
4-    از كل سارقين 39 درصد به ميزان خيلي زياد اطمينان داشته‌اند كه بعد از سرقت شناسايي و دستگير نخواهند شد.
5-    از كل سارقين 8/64 درصد به ميزان خيلي زياد و زياد مصمم هستند كه بعد ازآزادي دست به سرقت نزنند.

6-    34/60 درصد سارقان بومي علت سرقت خود را اعتياد به مواد مخدر عنوان نموده‌اند. (معتاد بودند).
7-    23/13 درصد سارقان غير بومي، علت سرقت خود را اعتياد به مواد مخدر عنوان نموده اند. (معتاد بودند).
8-    با افزايش تحصيلات، ارتكاب به سرقت كاهش مي‌يابد.

9-    غير بومي بودن در ارتكاب به سرقت موثر نمي‌باشد.
10-    بين سابقه كيفري پدر و ارتكاب به سرقت رابطه معناداري وجود ندارد.
11-    اعتياد در ارتكاب به سرقت موثر است.

رفع معضل بيكاري، اعتياد فقر مادي و فرهنگي از جمله مهمترين راهكارهاي مبارزه با سرقت مي‌باشند.

مقدمه

امروزه با گسترش اجتماعات و پيشرفته شدن جوامع و پيچيده تر شدن اين جوامع روابط ميان انسان‌ها و اجتماعات نيز به شكل فزاينده‌اي پيچيده و گسترده شده است.
در چنين شرايطي انسان‌ها به لحاظ سرشت و ذات خود هميشه و در همه حال در جهت آسايش، رفاه و پيشرفت مادي و اجتماعي خود تلاش مي‌كنند. اين تلاش‌ها به انحاء مختلف صورت مي‌پذيرد گروهي براي دستيابي به ثروت و رفاه در چارچوب و محدوده‌ي قوانين و رعايت حقوق ديگران حركت مي‌كنند در اين ميان گروهي نيز براي رسيدن به اهداف خود از هيچگونه تلاشي دريغ نمي‌كنند و حتي از شكستن هنجارها و قوانين وزير پاگذاشتن حقوق ديگران نمي‌گذرند و اين اقدامات را به عنوان راهكار و روش رسيدن به هدف خود برمي‌گزينند كه اين گونه رفتارها در طول تاريخ موجب به وجود آمدن قوانين اجتماعي و سيستم مجازات و … گرديده است.

در اين تحقيق ما سعي مي‌كنيم كه يكي از جرائم عليه اموال و مالكيت انسانها يعني سرقت را معرفي  و از آنجا كه اين جرم با گذشت زمان و پيشرفته‌تر شدن وسايل ارتباطي دچار تغيير و دگرگوني شده به جرأت مي‌توان گفت كه روز به روز شيوه‌ها و روشهاي جديدي از سوي مرتكبين اين جرم ارائه و به مرحله‌ي اجرا در مي‌آيد مي‌كوشيم تأثير آموزش و اطلاع رساني همگاني را در كاهش ميزان ارتكاب اين جرم مورد بررسي قرار دهيم اميد است كه تلاشهاي صورت گرفته بتواند براي خوانندگان مثمر ثمر و مفيد واقع گردد.

در جوامع بشري، سرقت به عنوان يك جرم وجود داشته و خواهد داشت. اين پديده در طول زمان با روشهاي مختلفي انجام مي‌گرفته است. سرقت از جمله جرايمي است كه امنيت جامعه را به مخاطره مي‌اندازد. اين جرم در انواع مختلف صورت مي‌گيرد. از سرقت قلك پول گرفته تا سرقت مسلحانه بانك. سرقت، بسته به نوع آن از حساسيتهاي ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد و چون تأثير مستقيمي بر امنيت جامعه دارد و افزايش آن موجب كاهش احساس امنيت در شهروندان مي‌گردد، هميشه مورد توجه مسئولين و دست‌اندركاران جامعه بوده است.
اهميت اين موضوع به قدري است كه خداوند كريم در قرآن مجيد سوره مائده آيه 38 مي‌فرمايد :
«والسارق و السارقه فاقطعوا ايديهما جزاء بما كسبا نكالا من الله و الله عزيز حكيم»
لذا لازم است جهت پيشگيري و كاهش سرقت، به بررسي علمي موضوع پرداخت و از نتايج حاصله و استفاده از راهكارهاي آن جهت تحقق اهداف مورد اشاره استفاده از راهكارهاي آن جهت تحقق اهداف مورد اشاره استفاده نمود و ضمن جلب رضايت مردم كه همانا ولي نعمتان ما هستند، رضايت امام عصر ارواحنا له الفداء و خداوند باري تعالي را نيز فراهم نمود. «ان شاء الله »

فهرست مطالب بررسی معضلات اجتماعی و علل و عوامل سرقت در شهر شیراز:

چكيده :    1
مقدمه    4
طرح مسأله :    6

فصل اول : كليات    9

اهميت و ضرورت تحقيق :    10
هدف تحقيق :    11
روش تحقيق :    13
سابقه تحقيق :    14

محدوده تحقيق :    14

فصل دوم : ادبيات تحقيق    15

تعريف سرقت :    16
انواع سرقت :    17
اقتصاد و پيشگويي تحول تبهكاري (سرقت)    20
طبقه بندي سارقين :    21
1- طبقه بندي سني و جنسي سارقين :    21

2- دسته بندي سارقين از نظر شيوه و شگرد كار :    22
مثلث، سرقت و نقش آن در پيشگيري از وقوع سرقت :    23
وظيفه ما در قبال مالباختگان چيست ؟    25
وظيفه ما در قبال سارق چيست ؟    26

نگاهي به وضعيت كلي استان و ارتباط آن با سرقت :    31
علل وقوع سرقت منازل :    32
راهكارهاي پيشنهادي براي پيشگيري از سرقت :    33
مبارزه و مقابله با سرقت :    34
مبارزه و مقابله با سرقت :    35

تاريخچه جرم سرقت در قوانين ايران    36
اثر مهاجرت درجرايم (سرقت)    39
تأثير بحرانهاي اقتصادي و اجتماعي در جرايم    42
فقر و بيكاري :    44
علل اجتماعي – اقتصادي سرقت    48

علل و انگيزه‌هاي رواني – عاطفي سرقت    50
جرم چيست ؟    53
عوامل ازدياد جرم    54
انواع دزدي و انگيزه‌هاي غارتگري اموال ديگران    55
جرم شناسي سرقت    55

مطالعه موردي    56
توصيه‌هاي ايمني به مردم (شهروندان) در امر پيشگيري از سرقت    60
رابطه سرقت با سایر جرائم    60
رابطه سرقت با اعتیاد:    60
رابطه سرقت و طلاق:    61
رابطه سرقت و جعل    62
رابطه سرقت با ضرب و جرح و قتل:    63

فصل سوم : روش تحقيق و تجزيه و تحليل نتايج    65

تجزیه و تحلیل    66
پیشنهادات:    68
پیشنهادهایی جهت استفاده در طرح پیشگیری از سرقت:    70
بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات    74
بحث و نتیجه گیری    76

سرقت بخاطر نداشتن خانواده و سرپناه:    81
زندگی در غربت:    84
بعضی از شگردهای سارقین (از زبان سارقین):    84
دوستان ناباب:    86
منابع و مآخذ:    88

بررسی معضلات اجتماعی و علل و عوامل سرقت در شهر شیراز