مطالعات مرکز علمی پژوهشی کودکان (پژوهش سرای دانش آموزی)

مطالعات مرکز علمی پژوهشی کودکان و پژوهش سرای دانش آموزی

بخشی از متن پایان نامه:

کمرنگ بودن مسئله پژوهش و تحقیق در سیستم آموزشی کشورما باعث گردیده است , تا آموزش در محدوده تئوریک شکل بپذیرد . نتیجه این فرآیند عدم بهره وری بهینه از توانمندی های ذهنی و فکری نوجوانان و جوانان را باعث گردیده است . این موضوع می طلبد که به موازات کارتئوری , کار علمی و پژوهشی و تحقیق انجام گرفته تا بتوانیم حداکثر بهره وری را پیش رو داشته باشیم .

با توجه به پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی در عصر حاضر و تغییر بسیاری از امور بواسطه آن  و در مقایسه با سایر کشورها جای خالی فضاهای پژوهشی در عرصه آموزش و پژوهش بسیار احساس می گردد .
از آنجا که طرح های پژوهشی بستر ارتقاء هر جامعه ای می باشد, وجود روحیه پژوهشگری از کودکی بسیار ضروری است .

این امر در کشورهای صنعتی بسیار مورد توجه است و کودکان از ابتدای دوران آموزش با روحیه پژوهشگری آشنا می گردند و اما در کشور ما با توجه به شیوه یادگیری قدیمی که بر اساس سیستم محفوظات ذهنی است ,  به پژوهش کمتر توجه شده است و بیشتر به آموزش قدیمی تکیه شده است .

پژوهش به عنوان فرآیند علمی در جهت ایجاد حس کنجکاوی در دانش آموز است . از اینرو در امر پژوهش نظر برآن است که شیوه هایی بکارگرفته شود که دانش آموزان ضمن فراگیری مفاهیم و مطالب علمی , چگونگی روند سازمان یافته تفکر را تمرین کنند و به تدریج با مفهوم و کاربرد هر یک از آنها آشنا شوند .
این موضوع بحث و نگرشی نو را درباره فضاهای آموزشی و به طور کلی عرصه های آموزشی می طلبد .

فهرست مطالب :

فصل اول : مطالعات پایه
فصل دوم : مطالعات تکمیلی
فصل سوم : مطالعات تطبیقی (نمونه موردی)
فصل چهارم : مطالعات اقلیم و زمینه
فصل پنجم : اصول طراحی
فصل ششم : طراحی

فهرست کامل :

موضوع پروژه : 6
اهمیت و ضرورت موضوع : 6
بیان مسئله : 7
عرصه آموزش باید به گونه ای باشد که : 8
اهداف  : 8
فصل اول 9
تحقیق و پژوهش : 10
ضرورت های پژوهش : 11
اهداف کلی آموزش مفاهیم علمی به کودکان : 14
کنجکاوی و هیجان : 16
هیجان و علاقه به یادگیری : 16

افزایش یادگیری با استفاده از شیوه های گوناگون : 16
کارگزاری نیمکره مغزی : 17
دو روش کسب دانش : 17
جایگاه پژوهش در بطن فعالیت های یاددهی و یادگیری : 20
معلم زیر بنای فرهنگ توسعه : 21
آموزش و پرورش و توسعه در عصر فناوری : 24
توسعه و ضرورت اصلاح : 25
راهبردها در فرآیند توسعه : 26
تحلیلی بر روند پژوهش در آموزش و پرورش  : 30
2- ترویج فرهنگ پژوهش : 32
3- توجه خاص به معلمان : 33
ضرورت تحقیق و پژوهش در کلاس و مدرسه : 33
همه چیز تغییر کرده است جزآموزش و پرورش : 36

حرکت به سوی علم اکتشافی ( پژوهشی ) : 38
روانشناسی کودک : 44
مفاهیم بنیادی در روانشناسی رشد : 44
کاربرد آموزشی نظریه پیاژه : 48
تعیین سن کودک : 51
ویژگی های هیجانی : 58
فلسفه آموزش لذت بخش : 59
وظایف پژوهشسرا : 65
فصل دوم 66
سازمان اجتماعی کلاس : 70
کودک و اجزای معماری : 74
کودک و در : 76

نقش معماری درپرورش فکری کودکان : 80
فضای باز چگونه عمل می کند ؟ 89
به سوی مدرسه بدون دیوار : 96
نتیجه : 105
فصل سوم 106
کانون نیاوران : 108
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان : 110
مرکز علمی تویوما : 115
مدرسه ای در لورخ , آلمان / بهنیش و شریک : 133

فصل چهارم 142
1ـ1ـ موقعیت جغرافیایی 144
ب ) آبهای زیر زمینی 148
ـ گسل مشا 151
8ـ3ـ1 تعیین جهت و فرم ساختمان با توجه به اقلیم : 163
الف ) جهت گیری ساختمان با توجه به تابش : 163
9ـ3ـ1 انتخاب نوع مصالح با توجه به اقلیم 172
فصل پنجم184

آلودگی صوتی توسط وسائط نقلیه : 192
فصل ششم 200
طرح جامع فیزیکی :  معرفی حوزه ها : 203
اصول برگرفته از مطالعات زمینه : 208
منابع : 214

موضوع پروژه :
مرکز علمی – پژوهشی کودکان ( پژوهشسرای دانش آموزی  )

اهمیت و ضرورت موضوع :
کمرنگ بودن مسئله پژوهش و تحقیق در سیستم آموزشی کشورما باعث گردیده است , تا آموزش در محدوده تئوریک شکل بپذیرد . نتیجه این فرآیند عدم بهره وری بهینه از توانمندی های ذهنی و فکری نوجوانان و جوانان را باعث گردیده است . این موضوع می طلبد که به موازات کارتئوری , کار علمی و پژوهشی و تحقیق انجام گرفته تا بتوانیم حداکثر بهره وری را پیش رو داشته باشیم .

با توجه به پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی در عصر حاضر و تغییر بسیاری از امور بواسطه آن  و در مقایسه با سایر کشورها جای خالی فضاهای پژوهشی در عرصه آموزش و پژوهش بسیار احساس می گردد .
از آنجا که طرح های پژوهشی بستر ارتقاء هر جامعه ای می باشد, وجود روحیه پژوهشگری از کودکی بسیار ضروری است .
این امر در کشورهای صنعتی بسیار مورد توجه است و کودکان از ابتدای دوران آموزش با روحیه پژوهشگری آشنا می گردند و اما در کشور ما با توجه به شیوه یادگیری قدیمی که بر اساس سیستم محفوظات ذهنی است ,  به پژوهش کمتر توجه شده است و بیشتر به آموزش قدیمی تکیه شده است .

پژوهش به عنوان فرآیند علمی در جهت ایجاد حس کنجکاوی در دانش آموز است . از اینرو در امر پژوهش نظر برآن است که شیوه هایی بکارگرفته شود که دانش آموزان ضمن فراگیری مفاهیم و مطالب علمی , چگونگی روند سازمان یافته تفکر را تمرین کنند و به تدریج با مفهوم و کاربرد هر یک از آنها آشنا شوند .
این موضوع بحث و نگرشی نو را درباره فضاهای آموزشی و به طور کلی عرصه های آموزشی می طلبد .

بیان مسئله :
ایجاد بستر و زمینه درجهت تغییر نگرش نسبت به مسئله آموزش و یافتن راهکارهای عملی برای انطباق مسئله پژوهش با نحوه آموزش تئوریک فعلی می باشد . اگر جهان امروز را با دنیای 100 سال پیش مقایسه کنیم با پیشرفت های خیره کننده ای در علوم , بازرگانی , خدمات پزشکی , ارتباطات و زمینه های بیشمار دیگر روبرومی شویم . اما چون به مدرسه در هر کجای ایران سر بزنیم , با شگفتی بین کلاس درس صد سال پیش با امروز تفاوتی احساس نمی کنیم , دانش آموزان درردیف های پشت سر هم نشسته , مداد و کاغذ در دست , هر چه معلم پای تخته سیاه می گوید و می نویسد , با شتاب یادداشت می کنند که آنها را به حافظه سپرده و در زمان امتحان به سرعت پس دهند .

در حالی که به واسطه پیشرفت علوم و فنون بسیاری از امور تغییر کرده است , اما کم یا بیش آموزش و پرورش و شیوه یادگیری دانش آموزان و تدریس معلمان همانطور دست نخورده باقی مانده است . وسعت علوم و حوزه های آموزشی , گستردگی مفاهیم و سرعت انتشار اطلاعات , نیاز به نگرشی نو در عرصه آموزش و پرورش را عیان می کند . دنیای امروز در حال تبدیل شدن به یک شبکه ارتباطی برای انتقال افکار و اطلاعات است . همگام شدن و بهره گیری از این حالت با روش های رایج آموزشی ما و با استفاده از فضاهای آموزشی معمول تطابق ندارد و عدم کارایی روش های فعلی در نظام آموزشی , مخصوصا درسال های اخیر روشنتر شده است .

بحث نظام آموزشی و تغییرات آن در کشور ما به سبب شرایط خاص فرهنگی و اقتصادی بیانگر یک نیاز اجتماعی است . این موضوع بحث فرهنگی نو و جدیدی را درخصوص فضاهای آموزشی و به طور کلی عرصه های آموزشی می طلبد .
بارور کردن روح کاوش و تقویت فرآیند تفکر درهر فرد وقتی ممکن و موثر خواهد بود که این امکان در دوران کودکی و نوجوانی برای او فراهم شود . جنبه تربیتی این امر موید ایجاد ضرورت مجموعه ای است که زمینه ساز این باروری باشد .
ایجاد یک مرکز علمی – آموزشی با نظر به مبحث تکنولوژی آموزشی می تواند به عنوان الگوی کلی , زمینه ساز توسعه روشهای بهینه و پویای آموزشی در سطح وسیعی از سیستم آموزشی باشد.

عرصه آموزش باید به گونه ای باشد که :
دانش آموز از رفتن به آنجا لذت ببرد, از فضای سبز به شکل علمی بهره گیرد , جایگاه دانش آموز بر زمینه پژوهش استوار گردد , محقق بار آید .

اهداف  :
– ایجاد بستری مناسب , جهت تغییر نگرش نسبت به تعلیم و تربیت .
– ایجاد عرصه ای علمی – آموزشی ویژه دانش آموزان که طبیعت و پدیده های علمی , بستر اصلی این فضا می باشد .
– ایجاد عشق به فراگیری در کودکان و نوجوانان به واسطه تشویق آنان به اکتشاف , خلاقیت , تصور , بیان , تحقیق و مطالعه .

– ارائه آموزش های علمی و عملی متنوع , در زمان کوتاهتر و با زحمت کمتر .
– شیرین تر ساختن تحصیل دانش و بارور ساختن اندیشه های نو با ایجاد انس با طبیعت و هستی .
– ایجاد دنیای بهتر برای کودکان .

و به طور کلی فضایی که کودکان :
محیط زندگی خود را بهتر بشناسند , به آن علاقمند شوند , در حفظ آن بکوشند , مهارت های زندگی را ضمن بازی و تحقیق در رابطه با یکدیگر بیاموزند , با زبان  و آیین و دیگر هویت های فرهنگی و ارزش های معنوی جامعه آشنا شوند , آزاد و نقاد و سازنده بارآیند و هر جا باشند در سازندگی و آبادانی آنجا بکوشند.

فصل اول
مطالعات پایه

تحقیق و پژوهش :
پژوهش و تحقیق پویشی است یگانه , ولی عمل پژوهنده گذشته از آن که بر زمینه های قبلی مسبوق است , سه گونه ای از فعالیت را در بر می گیرد :
جهت یابی , یافته اندوزی و نتیجه گیری .

با این حال تعاریف زیادی برای پژوهش ارائه شده است که در عین تنوع در برگیرنده مضامین ثابتی از جمله عمل منظم , پشتکار , کشف حقیقت و دستیابی به ناشناخته ها هستند . بد نیست از معنی و مفهوم این کلمه سردر آوریم نیز در اصطلاح فن از آن تبیینی داشته باشیم .
از نظر لغت :

پژوهش درمعنای لغوی شامل جستجو , بازجویی , رسیدگی , تفحص , تحقیق , بررسی , عقاب , خبر چینی , جاسوسی , سرپرستی , احوالپرسی و تیمار آمده است و با کلماتی همچون ( بازپست , تجسس , تفحص ) , پژوهنده ( دانش پژوه , دین پژوه جویان , در حال پژوهیدن ) , پژوهشگر , پژوهیدگی و پژوهیدنی هم خانواده است .
در اصطلاح :
در اصطلاح اهل علم برای پژوهش تعاریف مختلفی ارائه شده که در ذیل به چند مورد اشاره می شود :
– پژوهش یعنی کار منظم و پیگیر در کشف و فهم , که بر نظریه ای برای تصمیم منتهی می شود .

– پژوهش عبارت است از یک عمل منظم که در نتیجه آن پاسخ هایی برای سوال های مورد نظر و مطرح شده پیرامون موضوع تحقیق بدست می آید .
–  پژوهش مجموع فعالیت های منطقی است که هدف آن کشف حقیقت یا رسیدن از علم اندک به علم بیشتر است که از طریق آن می توان درباره مفاهیم ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آنها شناخت لازم را کسب کرد .
در این فرآیند از چگونگی گرد آوری شواهد و تبدیل آنها به یافته ها تحت عنوان روش شناسی یاد می شود .

ضرورت های پژوهش :
اصولا در عصر ما زشت و زیبا بهم آمیخته است و حق و باطل در کنار هم  و گاهی به جای یکدیگر است و بسیاری از معروف ها , منکر و منکرات معروف شمرده
می شوند . برای بهره برداری از این امور و دستیابی به حقایق خالص و پاک , تحقیق و پژوهش ضرورت دارد . ضرورت تحقیق تنها از یک دید و نظر مورد بحث نیست که جهات گوناگونی آن را تایید می کنند , در زیر برخی از آن موارد به اختصار توضیح داده می شود .

از نظر علمی :
– تحقیق مایه حیات علم است , درسایه آن حیات علمی گسترش یافته و پر شاخ و برگ می شود .
– تحقیق و پژوهش علم را زیاد می کند و بدون آن نازایی و حتی مرگ علمی پدید
می آید .
– چه بسیارند اصول و قوانین و حتی نظریاتی که در سایه پژوهش مقطع می گردند و یا در اثر دستکاری و رفع حشوها و زوائد ارزش جدیدی پیدا می کنند.
درجنبه های مکتب شناسی تحقیق از این بابت فوق العاده ضرورت دارد زیرا که
پای بندی مردم  به مکاتب و مذاهب مختلف سبب آن می شود که مشی ها و شیوه های خاصی در زندگی پدید آمده و اعمال گردد . و راهها جدا از هم و تفرقه ها زیاد می شود .

حقایق مکاتب همه وقت آشکارنیستند , گاهی در اثر جهل ها , غرض ورزی ها یا دخالت های دست های آلوده حق و باطل در هم آمیخته شده و سنگریزه ها به صورت جواهر قالب می خورند و ظاهر بینان به زرق و برق سنگریزه ای توجه می کنند .
فواید پژوهش :

در جنبه فردی :
پژوهش میل به کنجکاوی در انسان را کامیاب می کند . وقایع و جریاناتی را که در گذشته اتفاق افتاده و مورد نیاز امروز آدمی است در اختیار می گذارد . روان آدمی را شاد ساخته و او را اقناع می کند .
پژوهش آدمی را از  وقوع جریانات ناخواسته آگاه می نماید .
اظهار نظر محقق را در امری دقیق , علمی و امکان وصول او را به حقیقت قطعی تر می سازد .

در جنبه اجتماعی :
پژوهش کلید رشد ملت هاست و این رشد در هر زمینه ای که مورد نظر باشد از سیاست و اقتصاد گرفته تا فرهنگ و اخلاق , حتی جنگ و صلح , صنعت و غیره باید از کانال بررسی ها و پژوهش ها رد گردد.
تحقیق به ملتی نشان می دهد که چه شرایط و اوضاعی است . چه سرمایه ها و امکاناتی را واجد است و یا باید چه شرایط و امکاناتی را واجد باشد .
درجنبه فرهنگی :
این فایده را دارد که فرهنگ جامعه ای را ارزیابی کند و افکار متنوع و موجود را از غربال های گوناگون گذرانده و صحت و ارزش ابعاد آن را معین کند .

مطالعات مرکز علمی پژوهشی کودکان