تقاطع های غیر هم سطح
تقاطع های غیر هم سطح در زمینه معماری و عمران از جمله عناصری هستند که در طراحی و ساختاردهی شهرها و جادهها اهمیت بسیاری دارند. این تقاطع ها به عنوان نقاط تلاقی مسیرها و جریانات ترافیکی، نقش حیاتی در بهبود جابجایی و ایمنی راهها دارند. در اینجا به بررسی مفهوم تقاطعهای غیر هم سطح، نیازمندیهای طراحی آنها و برخی از نمونههای معروف این تقاطعها میپردازیم.
تقاطع های غیر هم سطح به تقاطع هایی اطلاق میشود که در آنها سطوح مختلف جادهها و مسیرها به یکدیگر متصل میشوند. این تقاطع ها اغلب با استفاده از پلها و زیرگذرها، ترتیب و جریان ترافیک را تنظیم میکنند. برای طراحی صحیح و کارآمد تقاطعهای غیر هم سطح، نیازمندیهای زیر را باید مد نظر قرار داد:
- جریان ترافیکی بهینه: تقاطع های غیر هم سطح باید بتوانند جریان ترافیکی را به صورت بهینه و بدون تداخل از یک سطح به سطح دیگر هدایت کنند. این به معنای ایجاد مسیرهای مستقیم و بدون توقف برای تردد خودروها است.
- ایمنی: تقاطع های غیر هم سطح باید دارای تجهیزات و نشانههای مناسبی باشند که باعث افزایش ایمنی ترافیکی گردند. نصب پلکانها، نورپردازی مناسب، علائم راهنمایی و رانندگی، و تجهیزات اضطراری، از جمله عوامل مهم در ایجاد ایمنی در تقاطع های غیر هم سطح هستند.
- استفاده بهینه از فضا: تقاطع های غیر هم سطح باید به گونهای طراحی شوند که فضای موجود در محل تقاطع به صورت بهینه استفاده شود. این شامل مدیریت منابع زمین، حفظ مناظر طبیعی و جریان آبها و ایجاد فضاهای سبز در اطراف تقاطع میشود.
- توجه به اثرات زیستمحیطی: در طراحی تقاطع های غیر هم سطح، باید به اثرات زیستمحیطی توجه و مدر نظر گرفت. این شامل کاهش آلودگی هوا، کاهش نویز، حفظ تنوع زیستی و حفاظت از منابع آب و خاک است.
تقاطع های غیر هم سطح در سراسر جهان استفاده میشوند و برخی از معروفترین نمونههای آنها عبارتند از:
1. تقاطع کلوورلیفت (Cloverleaf): این تقاطعها با استفاده از پلها و زیرگذرها، ترافیک را به صورت ایمن و بهینه جابجا میکنند. این نوع تقاطع در شکل یک برگ چهاربرگ شباهت دارد و به دلیل سازگاری خوب با جریانهای ترافیکی متقابل، بسیار محبوب است.
2. تقاطع ترابری بالابر (Grade Separation Interchange): در این تقاطع، جادهها به صورت عمودی یا افقی با استفاده از پلها و زیرگذرها تلاقی میکنند. این نوع تقاطع برای جریانهای ترافیکی با تراکم بالا مناسب است و امکان تردد بدون توقف را فراهم میکند.
3. تقاطع کلوپ (Trumpet Interchange): این نوع تقاطع برای اتصال جادههای بزرگ به جادههای فرعی استفاده میشود. شکل این تقاطع شبیه به بالگوش میباشد و با استفاده از پلها و زیرگذرها، جریان ترافیکی را به سمت مورد نظر هدایت میکند.
4. تقاطع ترابری دایاموند (Diamond Interchange): این تقاطع با استفاده از پلها و زیرگذرها، جریان ترافیکی را میان دو جاده اصلی تنظیم میکند. شکل این تقاطع شبیه به الماس است و برای جریانهای ترافیکی با تراکم متوسط استفاده میشود.
در نهایت، تقاطعهای غیر هم سطح نقش بسیار مهمی در بهبود حرکت و جابجایی در شهرها و جادهها دارند. با توجه به نیازمندیهای طراحی و استفاده از تجربیات جهانی، ایجاد تقاطعهای غیر هم سطح مطمئناً بهبود قابل توجهی را در جریان ترافیکی و ایمنی راهها فراهم خواهد کرد.
فهرست مطالب تقاطع های غیر هم سطح:
ملاحظات عمومي
طراحي هاي سه بازويي
طرح هاي 4 بازويي
رمپ ها در يك گوشه:
تقاطع هاي غير هم سطح الماسي(لوزي شكل)
سازه هاي غيرهمسطح(با اختلاف سطح)
انواع سازه هاي جداساز
روگذر ها در مقابل زير گذرها
ملاحظات كلي طراحي:
عرض سازه ها
راه هاي زيرگذر
فواصل جانبي
فواصل قائم:
راه هاي روگذر
نرده گذاري پلها:
فواصل جانبي
ميانه ها:
مسافت طولي در رسيدن به اختلاف ارتفاع