بررسي حقوق زنان در اسلام

فهرست مطالب :

مقدمه    1
مبانى حقوق زن در اسلام    1
انسان شناسى    2
ابعاد وجودى انسان    2
بعد انسانى    4
بُعدِ الهی    6
حیطه حیات انسان    7
ابعاد وجودی زن    7
اشتراک زن و مرد در هویت انسانى    11
استقلال زنان در تحصیل علم    12
استقلال اقتصادى زنان    13
استقلال اجتماعى، سیاسى    14
زنان پیشتاز در صحنه سیاست    16
زنان و حق نظارت عمومى بر حکومت    19
سوده همدانى نمونه اى از زنان در این عرصه    20
تفاوت هاى ساختارى زن و مرد    23
تفاوت طبیعى و ساختگى    25
جایگاه و حقوق زن در قرآن    26
حقوق زن در عصر نبوی    29
فلسفه خاص اسلام درباره حقوق خانوادگی    47
مقام زن در جهان بینی اسلامی    52
نگاهی به شخصیت و حقوق زن در اسلام و سایر ملل    59
حقوق زنان    59
نمونه هایی از برخورد ملتها با زن    63
زن در نگاه پیروان ادیان    73
دیدگاه    78
زن از منظر اسلام    78
وضعيت نظام حقوق زن در غرب    86
وضعيت نظام حقوق زن در اسلام    94
اشتراكات زن و مرد    99
مقايسه نظام حقوق زن در اسلام و غرب براساس نگرش سيستمي    110
جانبداری فراتر روایات از حقوق زن    117
آفرینش زن از نگاه قرآن    131
مالکیت زنان در قرآن    131
دامنه حقوق زن    132
مقام انسانی زن از نظر قران    140
نقش زنان در توسعه    147
حقوق زنان در قانون اساسی    154
مروري  بر پيشينه ي حقوق  سياسي  زنان  در ايران    155
ـ انقلاب  مشروطيت     155
دودمان  پهلوي    169
پهلوي  اول    169
پهلوي  دوّم    187
آزادي هاي  سياسي    196
بررسی حقوق و مسؤولیت‌های اجتماعی زنان در اسلام    204
شخصیت حقوقی مستقل زنان    205
اصول و اهداف جنبش اجتماعی زنان ( فمنیسم) در قرن حاضر    205
دستاوردهای مثبت جنبش اجتماعی زنان در جهان    208
نتیجه گیری    209
منابع و مآخذ    212

مقدمه
در نيم قرن اخير مقوله رسيدگي به حقوق زنان و تعيين منزلت مطلوب و عادلانه براي آنان در نظام هاي مختلف فكري مورد توجه قرار گرفته و راهكارهاي متفاوتي به دنبال تحقيقات و مطالعات علمي براي آن ارائه شده است .
اسلام كه احياء كننده حقوق زن است سيزده قرن قبل به موضوع حقوق زن پرداخته و گامهاي بلندي در راستاي حقوق انساني او برداشته است .
مبانى حقوق زن در اسلام
براى تبیین حقوق زن در اسلام در آغاز لازم است به مبانى آن پرداخته شود در ابتدا به شناخت انسان مى پردازیم زیرا براى ترسیم حقوق زن بررسى دو عنصر محورى لازم است.
1ـ شناخت اصل نسانیت که حقیقت مشترک زن و مرد است.
2ـ شناخت هویت صنفى زن که واقعیت مختص به اوست.
از شناخت اصل انسانیت که مشترک است حقوق مشترک و از هویت خاص حقوق ویژه استنباط مى شود.
انسان شناسى
اولین مبنایى که براى تبیین حقوق زن باید به آن توجه داشت نگاه به انسان و ابعاد وجودى و نیازها و استعدادهاى حقیقى اوست با توجه به این که انسان مخلوق خداى جهان آفرین است، جامع ترین بیان را در این رابطه باید از کلام انسان آفرین استنباط کرد انسان موجودى است مرکب از روح و جسم و نفس و بدن که نفس او مجلاى حق است و خداى سبحان فقط او را از میان مخلوقات خویش، نماینده خویش قرار داد و براى خلافت و جانشینى خود از زمین برگزید.
حقیقت انسان به صورت و شاکله ظاهرى او نیست بلکه به سیرت و نفس باطنى وى است و معناى انسان بدون لحاظ جنبه باطنى و نفسانى او حدّ تام و تعریف کامل نخواهد بود.