مقدمه :
نقاشی و تصویر سازی از مهمترین عوامل در بیان مقاصد، افکار، عقاید و نیازهای درونی بشر محسوب می شود که از دیرباز مورد استفاده انسان قرار داشته است. اشتغال به این فعالیت خلاقه، اعم از آفرینش تصاویر و یا کاربرد و استفاده از آن می تواند علاوه بر پرورش حس زیبایی دوستی و ذوق هنری انسان ، نقش مؤثری در رشد شخصیت ، شناخت مشکلات و نابسامانیهای روانی و درمان وی داشته باشد.
در تصویر سازی کودکان می توان اطلاعات مناسبی از ویژگیهای شخصیت کودک به دست آورد. تواناییهای ذهنی، ویژگیهای عاطفی ، ناکامیها ،فشارها و تمایلات درونی کودک را می توان از طریق نقاشیهای او باز شناخت .
این قبیل فعالیتها ، علاوه بر استفاده در شناخت کودک و تشخیص نوع بیماریها و مشکلات او ، شیوه مؤثری در رهاسازی عواطف متراکم و فشارهای روانی به شمار می رود. دراین مورد بر نقاشیهای آزاد و دلخواه کودکان تأکید می شود.
دراین جا مطلبی از مجله «معلم و خانواده» نقل می شود که در آن بر بیان حالات درونی در نقاشیهای کودکان تأکید شده است:
« … کودک فقط برای این نقاشی می کند که آنچه را در دل دارد بیان کند و چون بیان کرد، به همان سرعت که عواطف و احساساتش دگرگون می شود، تصویری را هم که کشیده است برایش کهنه و ناشناس می شود. به همین دلیل اغلب کودکان خردسال نقاشیهای خود را از یکدیگر باز نمی شناسند و برایشان بی تفاوت و علی السویه است که کدام را چه کسی کشیده است. ارزش نقاشی برای کودک فقط در کشیدن آن است نه در تمامیت یا زیبایی یا درستی آن … »
نظر به آنچه گذشت، نقاشی و طراحی کودکان هنگامی می تواند از تأثیرات تربیتی و درمانی بیشتری برخوردار باشد که در انجام آن ،آزادی کودک ، مورد نظر قرار گیرد، و به جنبه های خلاقه اثر توجه بیشتری شود، زیرا اجبار کودک به نقاشی کردن موضوعات خاص و تقلید از نمونه ها والگوهای مشخص، نه با روحیه کودک سازگاری دارد و نه خلاقیت لازم را به همراه خواهد داشت . در نظر داشتن این واقعیت در مراحل پیش دبستانی و سالهای آغاز دبستان اهمیتی ویژه دارد.
فهرست مطالب :
مقدمه : 1
رنگها چیستند ؟ 3
« یوهانس ایتن » 3
هفت تضاد رنگ : 6
تضادهای هفت گانه عبارتند از : 6
تطابق و تضاد رنگ با شکل : 7
رنگ در نقاشی کودکان : 10
تاریخچه توجه به تصویر سازی کودکان 16
ویژگیهای تصویر سازی کودک 18
اولین مراحل نقاشی کودکانه 19
الف – خط خطی کردن 19
ب – شکل سازی یا تصویرگری 23
نقاشی به مثابه یک نوع بازی : 27
تصویر سازی همراه با داستان 28
خلاقیت و جنبه های مختلف آن 29
نقاشی کودک چیست ؟ 32
بررسی نقاشی کودکان 2 تا 3 سال : 33
ویژگیهای تصویر سازی درکلاس اول 38
کلاس دوم 40
کودک و گرافیک : 41
تأثیر تبلیغات برکودکان : 46
نتیجه گیری : 47
تاثیر تصویر سازی در آموزش کودکان 47
منابع و مأخذ : 56