پیشگفتار
انسان تا وقتی که در خانه و کاشانه خود زندگی می کند، و در کوچه بازار برای تهیه امرار معاش زندگی با مردم سر و کار پیدا می کند، با افکار مختلفی روبرو می شود، که این افکار غالبا در محور مادیات دور می زند. گرچه جامعه ی اسلامی ما ایرانیان از یک رشد عقلی و انسانی و اسلامی خاصی برخوردار است که نظریش را در تمام ملتهای جهان کمتر می توان یافت . با وجود این چون بر اثر نیاز به کالاهای روزمره ی زندگی تا حدودی مادیات بر افکار مردم اثر گذاشته و هر کسی را به نحوی به خود مشغول ساخته، لذا هر کسی در شعاع محدوده ی زندگی خود فکر می کند و سخن می گوید. در مقابل این افکار مختلفی که در کوچه و بازار با آن برخورد می کنیم به قدمی فراتر می نهیم، و سری به جبهه های جنگ حق علیه باطل می زنیم و رزمندگان اسلام را که در مرزهای مملکت اسلامی مان ایران بر علیه لشکر کافر کمونیستی عراق جنگیدند ، آن ها را از نزدیک زیارت می کنیم و به روحیه و افکارشان برخورد می کنیم ، می بینیم در آن میدان نبرد، در آن صحرای پرآتش و خون، در زیر سلاح های درون مخرب دشمن ، روح وحدت و انسجام و صفا و صمیمیت در بین حکمفرما بود، و یار و یاور هم بودند برای اسلام و مملکتشان به امر رهبر عزیزمان امام خمینی مدظله ( که به حق فرمان رهبرمان، فرمان ولی عصر امام زمان ارواحنافداه است) عشق می ورزیدند و جان خویش را نثار می کردند و برای شهادت در راه خدا از یکدیگر سبقت می گرفتند. به راستی می توان گفت زندگی اگر هست همان است که آن ها داشتند و دارند. نه ما زیر وقتی که روح صفا و ایمان در جامعه ای زنده باشد و هر کس دیگری را از دیدگاه محبت و ایمان بنگرد و ذهن خود را از تمام مفاسد اخلاقی و عیوب نفسانی پاک گرداند، آن وقت است که هر چه را می بیند به آن عشق می ورزد و با هر که سخن می گوید از آن لذت می برد .
رزمندگان ما که در جبهه های جنگ می جنگیدند ، چنین حالتی داشتند، آن ها همه نسبت به هم عشق می ورزیدند و همدیگر را دوست می داشتند. دلهایشان از تمام کینه ها و خود پسندیها پاک بود و دنیا در نظرشان کوچک و آخرت بزرگ… اما چرا اینگونه بودند؟
برای اینکه وقتی در میدان جنگ هدف فقط خدا باشد و نابودی حکومت طاغوت و استقرار حکومت قرآن، آن زمان است که میدان جنگ آنچنان روحانیت و معنویت خاصی پیدا می کند که نور را نسبت و عظمت خدا در آن جا مشاهده می شود آن وقت است که سرباز اسلام در جبهه های جنگ تصفیه می شود، خالص می شود، ساخته می شود، بنده خاص خدا می شود، دنیا در نظرش کوچک و آخرت بزرگ جلوه می کند. دلش از خانه و کاشانه اش کنده می شود، از زن و فرزندش فراموش می کند. او چیز دیگری را می بیند که همه چیز در مقابل او هیچ است ، و او خداست. او جلوه ی خدا را در جبهه های جنگ می بیند نه در خانه و کاشانه ی خویش لذا مجنون وارمی جنگد تاشربت شهادت را بنوشد و به لقای محبوبش واصل شود. به خاطر همین است که جبهه رفته ها دل از جبهه نمی کنند، وقتی که از جبهه برمیگردند و به شهر و دیارشان باز می آیند و چند روزی می مانند، خسته می شوند، کسل می شوند، دلشان می خواهد زود به جبهه برگردند. چرا چنین است؟ برای آنکه آن ها در جبهه عاشق خدا شده اند و جلوه ی خدا را در آن جا دیده اند. مانند پروانه ای می مانند که باید خود را به شمع بزند و بسوزاند و به حق واصل شود. سخن از عشق است و عاشقی پرواز به سوی ملکوت ، پرواز از این متن خاکی ، پرواز از این بند و قفس است و پاکی زندگی، پرداز از همه ی وابستگیهای مادی، زمینی ،پرواز به سوی تنها معشوق و تنها معبود، یگانه مقصد و مقصود، که اگر نبود اجل معین روح الهی انسان حتی چشم بر هم زدنی آرام نمی گرفت و پر می کشید و به سوی معشوقش پرواز می کرد.
چنین قفس زنرای من خوش الحان است .
روم به روضه ی رضوان که مرغ آن چمنیم.
و تحقیقی جامع با این موضوع به عمل نیامده است
بر آن شدیم که قدمی کوچک در این راه بزرگ بر داریم شاید که محققین آینده را یاری رساند.
مقدمه
ایثار و شهادت در شمار عالی ترین مفاهیم الهی و حاصل متعالی ترین ارزش هایی هستند که یک انسان می تواندکسب کند. این مفاهیم اثر گذار و تعالی بخش می توانند فرهنگ یک جامعه را به غایت تحت تاثیر قرار دهندو والاترین برکات را به ان ببخشند. پیام و ارمان شهدا به دلیل عظمت مرتبه ای که شهدا بدان دست یافته اندعالی ترین پیام هایی است که به انسان می رسد و چون از نهاد پاک ترین و بلند مرتبه ترین انسان ها برخواسته اند پیامی از جنس پیام انبیاء الهی است. شهدا فرزانگان و برگزیدگان نسل خود بوده اند و اصلی ترین پیام انها برای نسل امروز پیمودن همان طریقی است که خود طی کرده اند که طریق الی الله است. معنای این مسیر تبلور همه ی ارمان ها و اندیشه هایی است که انسان خدا جو جستجو می کند و شهدا از این منظر رسولانی هستند که پیام خدایی شدن و خدایی زندگی کردن را ابلاغ می کنند.
فهرست مطالب :
پیشگفتار 5
مقدمه 8
1-1 مقدمه 9
2-1 بیان مسئله : 9
3-1 اهداف تحقیق : 10
4-1 اهمیت تحقیق : 11
5-1 سئوالات با فرضیات تحقیق : 11
6-1 تعریف واژگان اساسی تحقیق : 12
الف) معنای کلمه شهید 12
ب- معنا و مفهوم ایثار 14
ارزش و اهمیت ایثار 14
تاریخچه ی ایثار و شهادت 15
فصل دوم : پيشينه تحقيق 16
1-2 مقدمه 16
پیشینه نظری 16
پیامی از شهید شیرودی برای مردم : 16
فصل سوم : روش تحقيق 18
1-3 مقدمه 18
فصل چهارم 18
1-4 مقدمه 22
زهد و ایثار 23
فرضیه : رابطه بین جهاد و شهادت 23
جهاد و تعریف آن 25
جهاد از نظر قرآن 25
اقسام جهاد : 26
شرایط جهاد ابتدایی : 27
جهاد دفاعی : 27
مقدمه ای بر رسالت تکامل انسانی 28
اصل اول – ایمان به مبدا و معاد 28
اصل دوم – تزکیه نفس 29
اصل سوم – حرکت مستمر 29
مفهوم شهادت و شهید 32
فرضیه 2 : مفهوم شهادت و مقام شهید 32
شهید و شهادت 34
فرازی از سخنان و پیامهای حضرت امام خمینی (س) 35
شهادت 36
ارزش شهادت 36
شهادت 41
شهید 49
شاهد 51
اقسام شهادت 52
مقام و منزلت شهید 54
آیات و روایات در مقام شهید 56
روایات 58
جایگاه شهید و شهادت در نهج البلاغه و قرآن 61
سخنان و پیام های حضرت امام خمینی (س) 63
شهید 77
تعظیم از شهید در احادیث 79
قداست شهید 82
حق شهید 87
منطق شهید 90
یاد یاران شهید 90
شوق شهادت در کلام علی (ع) 91
چرا شهادت؟ 93
مصادیق ایثار و شهادت در جامعه 95
ایثار در طبیعت 95
فرضیه 3 : ایثار و رابطه اخلاقی و اجتماعی و سیاسی آن در جامعه 95
آثار عبادی ایثارگری و شهادت طلبی در جامعه 98
1- اثر روحیه ایثار و شهادت در تقویت ایمان 98
2- تاثیر ایثارگری و شهادت طلبی بر عبودیت و سازندگی انسان 99
3- احیاء فرضیه امر به معروف و نهی از منکر 99
4- تقویت روح ایثار در جامعه 100
آثار اخلاقی فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه 101
1- ایثار محور مسائل اخلاقی 101
آثار سیاسی ایثار در جامعه 103
آثار اجتماعی ایثار در جامعه 104
راهکارها و نتایج کاربردی 105
تفاوت منطق مصلحین با شهیدان 107
فرضیه 4 : آثار فرهنگی ایثار و شهادت در جامعه 107
رابطه ی جهانی شدن و فرهنگ شهادت 114
فصل پنجم : نتيجه گيري 115
مقدمه 1-5 : 115
2- 5 نتیجه گیری : 116
مشکلات تحقیق 3-5 : 118
پیشنهادهای تحقیق 4-5 : 119
منـابـع و مـاخـذ 121
حدیث 123
فهرست اشعار 126
فهرست منابع 127
پرسش نامه 128
نتیجه گیری 129